Bowling là một trong những môn thể thao đang phát triển tại Việt Nam trong thời gian gần đây. Sự phát triển của nó gắn liền với sự ra đời của của nhiều sàn bowling trên cả nước, tạo điều kiện cho nhiều người tham gia tìm hiểu bộ môn này. Nói như vậy không có nghĩa là bowling mới chỉ phát triển tại đây, mà thực ra nó đã có mặt tại Việt Nam thấm thoát đã gần 20 năm. Và cộng đồng những bowler tập luyện nghiêm túc với môn thể thao này cũng đang dần lớn mạnh.
Một cộng đồng bowler lớn mạnh phải bao gồm 2 yếu tố “LỚN” và “MẠNH”. Lớn ám chỉ số lượng những bowler tham gia tập luyện nghiêm túc và thi đấu tăng lên. Mạnh ám chỉ trình độ của các bowler này phải tiến xa, tiến nhanh về kĩ thuật, thành tích, rút ngắn khoảng cách với trình độ của cộng đồng bowler thế giới. Tuy nhiên, để làm được điều đó, bowler Việt Nam còn rất nhiều việc phải làm, trong đó quan trọng nhất là phải vượt qua những suy nghĩ cố hữu khiến không chỉ bowling Việt Nam cũng như thể thao Việt Nam vô cùng khó khăn trên con đường cạnh tranh với bowling quốc tế. Happybowlers.com xin chỉ ra một số trở ngại điển hình.
Lưu ý: Nếu bạn thực sự yêu bowling, tâm huyết và đam mê với bowling thỉ hẵng đọc.
1. Lười tìm tòi
Cần phải khẳng định một điều, bowling là một môn giải trí, một môn thể thao và cũng là…một môn khoa học. Trong đó yếu tố khoa học chiếm một hàm lượng khá lớn trong các yếu tố cấu thành bộ môn này. Nói chính xác là vật lý động lực học. Chưa có môn thể thao nào mà vận động viên phải quan tâm đế thiết bị của mình và cần thiết phải bỏ thời gian tìm hiểu về các kiến thức vật lý cơ bản như bowling. Chỉ riêng quả banh bowling, dụng cụ chính của bộ môn này đã là môt tác phẩm nghệ thuât của khoa học. Bạn sẽ không bao giờ bowl tốt nều chỉ xem nó là một cục đá lăn trên sàn. Đó là chưa kể về cả đôi giày và những phụ kiện kèm theo.
Tất cả những thông tin này ở đâu? Tất cả đều có trên Internet. Tuy nhiên điều cản trở nhiều bowler tại Việt Nam tiếp cận với kho kiến thức không lồ này đó chính là tính lười tìm tòi và khả năng tiếng Anh hạn hẹp. Happybowlers.com hiểu rõ điều này và cũng đang góp sức chuyển tải và Việt hóa các thông tin này cho cộng đồng bowler Việt Nam. Tuy nhiên, nếu bản thân các bowler không tự mình vận động tìm tòi và khám phá thì hầu như không có cánh cửa nào cho các bạn nâng cao trình độ cá nhân.
2. Ảo tưởng sức mạnh
Một kịch bản thường thấy của các bowler trẻ mới tham gia tập luyện, đó là xem rất nhiều clip của các bowler chuyên nghiệp thế giới. Và… họ thường bám theo phong cách, kĩ thuật của những bowler này với một tham vọng là biến nó (hay còn gọi là bắt chước trở thành của mình trong một thời gian ngắn. Đây là điều không tưởng.
Bowling thật kì diệu ở chỗ nó không có một cách chơi cố định. Có người dùng tay trái, tay phải, có người dùng 2 tay, lại có người xài chỉ 2 ngón……Và mỗi bowler sẽ phù hợp với một phong cách tương thích với thể hình và cơ địa của mình. Việc bắt chước một phong cách nào đó và kì vọng mình sẽ giống họ là khởi đầu cho nhiều điều tồi tệ. Bởi lẽ, với các bowler chuyên nghiệp thế giới, họ đã tập luyện từ lúc còn bé, một cách bài bản. Trải qua nhiều thăng trầm, cuối cùng kĩ thuật và phong cách đã định hình với họ. Bạn nghĩ mình có thể học được kĩ thuật của họ chỉ sau vài tháng, trong khi họ phải mất mười mấy năm thậm chí là cả cuộc đời sao? Hoang đường!
Hãy tập luyện từ những bước cơ bản, bám chặt vào những nguyên tắc nền tảng và lắng nghe cơ thể của chính mình. Mọi phong cách sẽ hình thành một cách tự nhiên phù hợp với chính bản thân bạn nếu bạn kiên trì và luôn là chính mình.
3. Áo tưởng về “cảm giác banh”
Khi tập luyện bowling, bạn nghĩ rằng bạn đang đánh bowling? Đúng, nhưng đúng hơn là não bộ của bạn đang đánh bowling đấy. Bowling đỉnh cao đòi hỏi sự ổn định tối đa. Nhiều bowler kì cựu của thế giới đã từng ví bowler vĩ đại như “những chiếc máy tính bằng da thịt” (human computer). Đó là khi một bowler có thể lặp đi lặp lại những quả đánh một cách ổn định, 10 như 1 và có thể thay đổi chính xác, nhanh chóng theo từng điều kiện lane. Điều đó không phải tự nhiên mà có. Nó cấu thành từ nhiều yếu tố:
Kĩ thuât cơ bản điêu luyện + Kiên trì tập luyện + Tâm lý vững vàng + Kinh nghiệm + 1 Sức khỏe tốt
Trong khi đó, nhiều bowler Việt Nam thường nghĩ rằng việc họ đánh tốt là nhờ cái gọi là cảm giác banh, và cho rằng cứ đánh nhiều là có cảm giác banh. Thật vô cùng sai lầm. Muốn đạt được một trình độ và phong độ cao, bạn phải có một lộ trình tập luyện rõ ràng. Trong đó, bạn phải liên tục giải quyết được mọi vấn đề kĩ thuật phát sinh khi thi đấu, mọi điểm yếu của bản thân, và giúp não bộ có thể nhớ rõ, nhớ sâu những gì bạn đã tập luyện và giải quyết. Khi tập luyện, bạn phải luôn ghi chú lại những gì mình đã làm được, những gì mình sẽ tiếp tục khắc phục và đặc biệt phải thật tập trung khi tập luyện để những gì bạn tập mau chóng ăn sâu vào não.
Khi kinh nghiệm được đúc kết, mọi vấn đề được giải quyết, bạn sẽ bản lĩnh và tự tin hơn rất nhiều trên sàn đấu. Bạn sẽ không còn phụ thuộc vào cái gọi là “cảm giác” đó. Và phong độ của bạn sẽ luôn được duy trì.
4. Sợ “thay đổi”
Con người ai cũng sợ thay đổi. Bởi vì mỗi lần thay đổi, tùy theo cấp độ, bạn phải đập phá hoặc tháo dỡ nhiều bộ phận để cải tạo và nâng cấp. Bowling cũng như thế. Khi tập luyện bowling đến một mức độ nhất định, bạn sẽ cảm nhận được giới hạn của kĩ thuật cá nhân. Có thể kĩ thuật của bạn chưa tối ưu và thành tích của bạn chỉ đạt đến mức độ đó. Có thể mưc độ đó không thấp nhưng nó chỉ ở mãi vị trí đó. Bạn muốn tiên lên hay chỉ dậm chân tại chỗ và tận hưởng thành tích gọi là “thành công” đó?
Trong bowling, nếu bạn dừng cải tiến là bạn sẽ thụt lùi, không phải vì bạn đánh dở hơn mà là vì bạn sẽ bị các bowler khác qua mặt không sớm thì muộn. Đó là quy luật tất yếu của cuộc sống. Tuy nhiên bowler Việt Nam thường có tâm lý ngại thay đổi hoặc sợ “nâng cấp” kĩ thuật vì một lí do rất cay đắng:
Đó là sợ thành tích giảm sút. Bởi lẽ lúc bạn dừng lại để nâng cấp là lúc bạn sẽ tạm thời mất đi sự ổn định của mình. Đó cũng là lúc bạn yếu nhất. Cũng như con cua con rắn, muốn lột xác phải rất đau đớn. Bạn có dám không? Hay bạn sợ hãi trước thất bại? Sợ hãi trước những lời chê bai về thành tích giảm sút? Sự lựa chọn là của bạn.
5. Căn bệnh “điểm chấp”
Chưa bao giờ Bowler Việt Nam coi trọng vấn đề “điểm chấp” như lúc này. Nó dường như là chiếc phao cứu sinh của rất nhiều bowler. Điểm chấp thái quá tạo ra sự ỉ lại, sự cạnh tranh không công bằng giữa các bowler. Nó khiến bowler ở cấp độ trung bình nghĩ rằng mình đã rất giỏi, và quên đi việc nâng cấp kĩ thuật của bản thân. Sự thành công quá nhanh nhờ điểm chấp, vô tình tạo ra sự hụt hẫng cho các bowler này khi điểm chấp dần giảm xuống trong khi trình độ thực chưa đủ thời gian nâng lên tương xứng.
Nếu bạn là một bowler thực thụ, xin đừng để ý nhiều đến điểm chấp. Hãy tập trung vào năng lực của bản thân, và hãy xem những bowler có điểm chấp cao là những chướng ngại vật cho bạn tập luyện. Khi bạn thực sự xuất sắc, không điểm chấp nào có thể đánh bại được bạn.
Ở các giải bowling tại Việt Nam, các bowler dường như quan tâm đến điểm chấp nhiều hơn hẳn. Hãy nhớ, nếu bạn chiến thắng một bowler đấu thủ bằng điểm chấp dủ chỉ là 1 điểm trong một giải đấu, bạn cũng đừng nên lấy làm tự hào, nếu bạn là một bowler thưc thụ.
6. Sai lầm từ những người hướng dẫn
Người hướng dẫn ở đây là những người đi trước, đã có một trình độ kĩ thuật, và thành tích đáng kể. Tại Việt Nam, nhiều bowler trẻ mới gia nhập làng bowling và tập luyện nghiêm túc thường được các bowler đi trước hướng dẫn. Tuy nhiên, có một vấn đề phát sinh, đi ngược với phương pháp sư phạm trong thể thao đó là những người hướng dẫn này thường có xu hướng “nhân bản” kĩ thuật của mình ra và có xu hướng biến các bowler mà mình hướng dẫn đi theo phong cách của mình. Điều này hoàn toàn sai lầm, sai lầm trầm trọng!
Một huấn luyện viên tốt và có phương pháp sư phạm sẽ nhìn thấy đặc điểm hình thể, cơ địa của vận động viên và hướng dẫn họ từ những nguyên tắc cơ bản, để phong cách của họ hình thành một cách tự nhiên, tuyệt đối không can thiệp vào phong cách đánh hoặc ép vận động viên phải theo cách đánh của mình. Bowling không khó, chỉ cần bạn thực hiện các kĩ thuật cơ bản nhuần nhuyễn, phong cách đánh sẽ hình thành.
Nếu bạn đang tập với một huấn luyện viên như thế, hãy chấm dứt ngay khi bạn còn có thể trở lại là chính mình.
7. Vấn nạn “đánh độ”
Đánh độ thì ở đâu cũng có, không chỉ trong bowling. Tuy nhiên, lời khuyên của happybowlers.com dành cho những bowler mới tập luyện, định hình kĩ thuật là hãy tránh xa “đánh độ”. Khi “đánh độ”, bowling không còn là thể thao. Trong đầu bạn lúc này chỉ còn sự “ăn thua” “tiền bạc” chứ không còn mục tiêu xây dựng nền tảng kĩ thuật nữa. Xin hãy để Bowling là một môn thể thao đẹp trong mắt người chơi và người xem.
Happy Bowling!